اگر فردی به شخصی دیگر خسارت وارد کند، طبق قانون باید آن را جبران کند. در حقوق ایران، معنای عام مسئولیت مدنی، التزام (عهده‌دار کردن) شخص به جبران خسارت و ضرر وارده به دیگری است. در این حالت، اعم از اینکه منشأ ضرر، جرم یا خسارات ناشی از ضرر غیرعمدی یا عدم اجرای قرارداد یا قانون باشد، مسئولیت وجود دارد.

انواع مسئولیت مدنی

مسئولیت مدنی به انواع مختلفی تقسیم می‌شود:

1. مسئولیت مدنی ناشی از جرم:
هرگاه کسی ضمن ارتکاب جرم، به شخص دیگری خسارت وارد کند، ضمن محکومیت کیفری، باید زیان فرد را نیز جبران کند.

2. مسئولیت خارج از قرارداد:
اگر فردی، تعهدات قانونی و عمومی را نادیده بگیرد و در نهایت به شخص دیگری زیان وارد کند، متخلف است. این مفهوم برای مسئولیت مدنی در معنای خاص مورد استفاده قرار می‌گیرد.

3. مسئولیت ناشی از قرارداد:
این مسئولیت بر اثر تخلف از مفاد قرارداد بر عهده اشخاص قرار می‌گیرد. برای مثال، اگر میان شخص زیان‌دیده و عامل زیان قراردادی وجود داشته باشد و خسارتی به‌واسطه نقص قرارداد به وجود آید، این مسئولیت شکل می‌گیرد.

تفاوت مسئولیت قراردادی و ضمان عقدی

:red_circle: مسئولیت قراردادی را نباید با اصطلاح ضمان عقدی که در قانون مدنی آمده و مقصود از آن عقد ضمان است، یکی دانست. در قرارداد، اگر کسی تعهد ناشی از آن را انجام ندهد، طرف مقابل حق دارد از او مطالبه خسارت کند. این موضوع که در اصطلاح مسئولیت قراردادی نامیده می‌شود، به عنوان خسارت حاصل از اجرایی نشدن تعهدات در مواد ۲۲۶ تا ۲۳۰ قانون مدنی مطرح شده است.

معنای عام مسئولیت

:exclamation: معنای عام مسئولیت این است که هر شخصی که به بدن، سلامتی، احساسات و عواطف، اموال و هر حقوق دیگری لطمه وارد کند، باید خساراتی را که وارد کرده است، جبران کند. زیان‌دیده حق دارد از عامل زیان، این خسارات را مطالبه کند.