قرارهای تأمین و نظارت قضایی

ماده 217
به منظور دسترسی به متهم و حضور به موقع وی، جلوگیری از فرار یا مخفی شدن او و تضمین حقوق بزه‌دیده برای جبران ضرر و زیان وی، بازپرس پس از تفهیم اتهام و تحقیق لازم، در صورت وجود دلایل کافی، یکی از قرارهای تامین زیر را صادر می‌کند:
الف – التزام به حضور با قول شرف
ب – التزام به حضور با تعیین وجه التزام
پ – التزام به عدم خروج از حوزه قضائی با قول شرف
ت – التزام به عدم خروج از حوزه قضائی با تعیین وجه التزام
ث- التزام به معرفی نوبه‌ای خود به صورت هفتگی یا ماهانه به مرجع قضائی یا انتظامی با تعیین وجه التزام
ج – التزام مستخدمان رسمی کشوری یا نیروهای مسلح به حضور با تعیین وجه التزام، با موافقت متهم و پس از اخذ تعهد پرداخت از محل حقوق آنان از سوی سازمان مربوط
چ- التزام به عدم خروج از منزل یا محل اقامت تعیین‌شده با موافقت متهم با تعیین وجه التزام از طریق نظارت با تجهیزات الکترونیکی یا بدون نظارت با این تجهیزات
ح – اخذ کفیل با تعیین وجه الکفاله
خ – اخذ وثیقه اعم از وجه نقد، ضمانت‌نامه بانکی، مال منقول یا غیر منقول
د – بازداشت موقت با رعایت شرایط مقرر قانونی

تبصره 1 – در صورت امتناع متهم از پذیرش قرار تامین مندرج در بند (الف)، قرار التزام به حضور با تعیین وجه التزام صادر و در صورت امتناع از پذیرش قرارهای مندرج در بندهای (ب)، (پ)، (ت) و (ث) قرار کفالت صادر می‌شود.

تبصره 2 – در مورد بندهای (پ) و (ت)، خروج از حوزه قضائی با اجازه قاضی ممکن است.

تبصره 3 – در جرائم غیر عمدی در صورتی که به تشخیص مقام قضائی تضمین حقوق بزه‌دیده به طریق دیگر امکان‌پذیر باشد، صدور قرار کفالت و وثیقه جایز نیست.

ماده 218
برای اتهامات متعدد متهم، قرار تامین واحد صادر می‌شود، مگر آن که رسیدگی به جرائم ارتکابی در صلاحیت ذاتی دادگاه‌های مختلف باشد که در این صورت برای اتهامات موضوع صلاحیت هر دادگاه، قرار تامین متناسب و مستقل صادر می‌شود.

ماده 219
در صورت عدم دسترسی به متهم، بازپرس می‌تواند از طریق دادستان درخواست احضار وی را به دادگاه صادر کند.

ماده 220
در صورتی که متهم به یکی از قرارهای تامین اعلام‌شده اعتراض داشته باشد، می‌تواند ظرف 24 ساعت از صدور قرار به دادگاه صادرکننده قرار اعتراض نماید. دادگاه باید ظرف 48 ساعت از تاریخ دریافت اعتراض رسیدگی کند و حکم صادر کند.

ماده 221
در صورتی که متهم از پذیرش قرار تامین خودداری کند یا به موجب ماده 217 این قانون قرار بازداشت موقت صادر شده باشد، بازپرس موظف است ظرف 48 ساعت از تاریخ صدور قرار بازداشت، گزارش آن را به دادگاه ارسال کند تا دادگاه در خصوص ادامه یا لغو بازداشت موقت تصمیم‌گیری کند.

ماده 222
اگر متهم در بازداشت موقت باشد، بازپرس می‌تواند در صورت وجود دلیل جدید یا تغییر شرایط، درخواست تمدید مدت بازداشت موقت را به دادگاه صادر کند.

ماده 223
در صورتی که متهم درخواست صدور قرار تامین جدید کند، باید دلایل و مستندات جدید خود را به مقام قضائی ارائه دهد.

ماده 224
دادگاه موظف است در صورتی که متهم یا وکیل او از صدور قرار تامین جدید درخواست نمایند، ظرف 48 ساعت تصمیم‌گیری کند.

ماده 225
در صورتی که بازپرس پس از بررسی دلایل و مستندات ارائه‌شده، نظر به این داشته باشد که متهم می‌تواند تحت مراقبت قضائی قرار گیرد، می‌تواند قرار تامین مناسب از جمله قرار وثیقه یا کفالت صادر کند.

ماده 226
بازپرس موظف است در صورتی که به نظر برسد متهم در زمان‌های مشخص به دادگاه یا مقامات قضائی مراجعه نمی‌کند، اقدامات بیشتری همچون صدور قرار جلب یا تحت نظر قرار دادن وی را اعمال کند.

ماده 227
در صورتی که متهم از قرار تامین خود امتناع کند یا از شرایط قرار نقض کند، دادگاه صادرکننده قرار می‌تواند برای اجرای آن اقدام نماید.

ماده 228
دادگاه صادرکننده قرار، می‌تواند در صورت تغییر شرایط متهم، از جمله شواهد جدید، قرار تامین را تغییر دهد و برای این منظور متهم و وکیل او را به دادگاه فراخواند.

ماده 229
متهم می‌تواند در صورت اعتراض به قرار صادرشده، با ارائه دلایل کافی به دادگاه درخواست تجدید نظر نماید. دادگاه باید ظرف مدت 48 ساعت از دریافت درخواست، تصمیم‌گیری نماید.

ماده 230
در صورت تأسیس دادگاه ویژه برای رسیدگی به برخی از جرائم، فرآیند صدور قرار تامین و بررسی درخواست‌ها طبق آیین‌نامه‌های خاص آن دادگاه صورت خواهد گرفت.

ماده 231
در صورتی که متهم به هر دلیلی قادر به پرداخت وثیقه نباشد، دادگاه می‌تواند وی را در بازداشت نگه دارد تا زمینه برای پرداخت وثیقه یا سایر موارد تامین فراهم شود.

ماده 232
متهم می‌تواند با درخواست تغییر قرار از بازپرس یا دادگاه صادرکننده قرار، نسبت به تغییر یا تعدیل شرایط تامین مالی یا غیرمالی اقدام نماید.

ماده 233
در موارد خاص که متهم به بیماری یا مشکلات جسمانی مبتلا باشد، دادگاه یا بازپرس می‌تواند با توجه به شرایط پزشکی قرار تامین مناسب صادر کند که ممکن است شامل عدم بازداشت در زندان باشد.

ماده 234
در صورتی که متهم یا وکیل او درخواست تجدید نظر در مورد قرار تامین داشته باشند، دادگاه باید ظرف 72 ساعت نسبت به این درخواست رسیدگی نماید.

ماده 235
در صورتی که متهم به دلیل عدم توانایی مالی قادر به تأمین قرار نباشد، دادگاه می‌تواند او را تحت مراقبت‌های قضائی قرار دهد.

ماده 236
دادگاه می‌تواند در صورتی که متهم دارای شواهد یا مدارک جدید باشد که به نفع او است، در مورد قرار تامین تجدید نظر نماید.

ماده 237
در صورتی که متهم از قرار تامین صادرشده در مهلت تعیین‌شده تخلف کند، دادگاه می‌تواند او را تحت بازداشت قرار دهد.

ماده 238
اگر متهم در مدت زمانی که تحت قرار تامین است از قوانین مربوطه تخلف کند، دادگاه می‌تواند تصمیمات جدیدی اتخاذ نماید.

ماده 239
در صورتی که متهم به تعهدات خود در چارچوب قرار تامین عمل کند، دادگاه یا بازپرس می‌تواند تصمیم به تعدیل یا لغو قرار تامین بگیرد.

ماده 240
دادگاه می‌تواند پس از بررسی تمامی جوانب پرونده، از جمله سابقه متهم و نوع جرم، تصمیماتی در راستای تأمین حقوق متهم و حفاظت از جامعه اتخاذ نماید.

ماده 241
در صورتی که متهم تحت قرار تامین قرار گیرد، بازپرس موظف است به طور مستمر وضعیت او را پیگیری کرده و در صورت لزوم درخواست تمدید یا تغییر قرار را به دادگاه ارائه کند.

ماده 242
دادگاه می‌تواند به دلایل خاص، از جمله سابقه متهم و نوع جرم، محدودیت‌های بیشتری برای متهم اعمال کند، که این امر ممکن است شامل تغییر محل سکونت یا منع تماس با افراد خاص باشد.

ماده 243
در صورتی که متهم به هر دلیلی در موعد مقرر به دادگاه یا بازپرس مراجعه نکند، ممکن است قرار تامین لغو شده و بازداشت متهم ادامه یابد.

ماده 244
دادگاه می‌تواند در صورتی که تغییرات جدید در شرایط پرونده یا متهم رخ دهد، تصمیمات جدیدی در مورد قرار تامین اتخاذ نماید.

ماده 245
در صورتی که بازپرس یا دادگاه به دلایل مختلف تصمیم به تغییر قرار تامین بگیرند، باید دلایل این تصمیم را به متهم و وکیل او اعلام کنند.

ماده 246
در صورت اینکه متهم تحت قرار بازداشت موقت قرار گیرد، باید دلایل کافی برای ادامه بازداشت در مدت‌های تعیین‌شده به دادگاه ارسال شود.

ماده 247
در صورتی که متهم به دلیل مشکلات جسمی یا روحی قادر به ایفای تعهدات قرار نباشد، دادگاه می‌تواند اقدامات لازم را در این خصوص اتخاذ کند.

ماده 248
اگر متهم پس از صدور قرار تامین به نفع خود عمل کرده و مقررات را رعایت کند، دادگاه می‌تواند تصمیم به تغییر یا لغو قرار تامین بگیرد.

ماده 249
اگر قرار تامین به نحوی که متهم از آن برخوردار است، با شرایط زندگی او سازگار نباشد، دادگاه می‌تواند تصمیمات اصلاحی صادر کند.

ماده 250
در صورتی که دادگاه قرار تامین را صادر کرده باشد و متهم نسبت به آن اعتراض داشته باشد، باید ظرف 48 ساعت پس از ابلاغ به آن رسیدگی شود.

ماده 251
در صورتی که متهم یا وکیل او نسبت به قرار تأمین صادره اعتراض داشته باشند، دادگاه باید درخواست تجدید نظر را بررسی کرده و تصمیم مقتضی را اتخاذ کند.

ماده 252
دادگاه می‌تواند در صورت تغییر شرایط متهم یا بروز شواهد جدید، اقدام به تغییر یا لغو قرار تأمین نماید و باید در این زمینه دلایل خود را به طرفین اعلام کند.

ماده 253
در صورتی که متهم از اجرای قرار تأمین خودداری کند، دادگاه می‌تواند اقدامات قانونی نظیر بازداشت متهم را جهت اجبار به اجرای قرار اتخاذ نماید.

ماده 254
اگر متهم در زمان مقرر به دادگاه یا مقام قضائی مربوطه مراجعه نکند، دادگاه ممکن است قرار تأمین صادره را لغو یا تبدیل به قرار دیگری نماید.

ماده 255
اگر متهم در مدت تأمین تحت شرایط خاصی قرار گیرد، نظیر بیمار بودن یا عدم توانایی مالی، دادگاه می‌تواند از تصمیمات خاصی برای تعدیل شرایط تأمین استفاده نماید.

ماده 256
در صورتی که متهم نتواند وثیقه یا سایر شرایط تأمین مالی را فراهم کند، دادگاه می‌تواند از سایر روش‌های تأمین، نظیر قرار کفالت یا بازداشت، استفاده کند.

ماده 257
دادگاه می‌تواند در موارد خاص و بنا به دلایل معقول، تصمیم به آزاد کردن متهم در صورتی که شرایط تأمین وی به گونه‌ای باشد که خطر فرار یا ارتکاب جرم مجدد وجود نداشته باشد، اتخاذ نماید.

ماده 258
متهم می‌تواند درخواست تعدیل شرایط تأمین خود را به دادگاه ارائه دهد، به ویژه اگر از نظر مالی یا وضعیت شخصی قادر به انجام شروط قرار نباشد.

ماده 259
در صورتی که متهم برای اجرای قرار تأمین به مراجع مربوطه مراجعه نکند یا آن را نقض کند، ممکن است دادگاه به اجرای بازداشت متهم دستور دهد.

ماده 260
در صورت وجود شواهد کافی برای تخلف از قرار تأمین توسط متهم، دادگاه یا بازپرس می‌تواند به بازداشت موقت او دستور دهد تا از ادامه تخلفات جلوگیری شود.

ماده 261
اگر متهم در وضعیت خاصی نظیر بیماری شدید یا نقص جسمی قرار داشته باشد که مانع از اجرای قرار تأمین شود، دادگاه می‌تواند نسبت به تغییر یا تعویق اجرای قرار تأمین تصمیم‌گیری کند.