ماده 96
مجازاتها ممکن است در شرایط خاصی سقوط کنند. سقوط مجازات بهمعنای از بین رفتن اثر قانونی مجازات است و در برخی شرایط خاص، دیگر مجازاتها قابل اجرا نخواهند بود.
ماده 97
سقوط مجازات در مواردی همچون مرگ مجرم، عفو، بخشش از سوی شاکی، یا گذشت از جرم میتواند رخ دهد. در این شرایط، اجرای مجازات متوقف میشود.
ماده 98
در صورتی که مجرم پس از ارتکاب جرم بهطور کامل جبران خسارت کند و رفتار خود را اصلاح نماید، دادگاه میتواند حکم به سقوط مجازات دهد.
ماده 99
در برخی موارد، گذشت شاکی یا توافق طرفین برای جبران ضرر و زیان وارده میتواند موجب سقوط مجازات شود.
ماده 100
اگر مجرم در حین گذراندن مجازات رفتار مناسب نشان دهد و اقدامات اصلاحی انجام دهد، ممکن است دادگاه مجازات را کاهش داده یا آن را بهطور کامل ساقط کند.
ماده 101
مجازاتها در برخی موارد بهواسطه تصمیم مراجع قضائی یا اجرای دستور عفو عمومی ممکن است سقوط کنند.
ماده 102
در صورتی که اجرای مجازات موجب آسیب بیشتری به فرد محکوم یا جامعه شود، دادگاه میتواند مجازات را سقوط دهد یا آن را بهطور موقت معلق کند.
ماده 103
اگر فرد محکوم در مدت حبس یا مجازاتهای دیگر، به اصلاح رفتار خود پرداخته و سابقه مجرمانهاش کاهش یابد، دادگاه میتواند تصمیم به سقوط مجازات بگیرد.
ماده 104
اگر در زمان اجرای مجازات، مجرم در نتیجه شرایط ویژه مانند بیماریهای حاد یا عدم سلامت، قادر به تحمل مجازات نباشد، ممکن است مجازات سقوط کند یا به تأخیر بیفتد.
ماده 105
مجازاتها در صورتی که جرم مورد نظر مشمول عفو عمومی شود، بهطور کامل سقوط خواهند کرد.
ماده 106
در صورتی که اعمال مجازات برای فرد یا جامعه بیش از حد سخت و غیرمنصفانه باشد، دادگاه میتواند مجازات را تغییر داده یا آن را سقوط دهد.
ماده 107
اگر مجرم در طول مدت محکومیت خود بهطور مؤثر در جهت جبران آسیبها و اصلاح خود اقدام کند، دادگاه میتواند مجازات را کاهش داده یا آن را ساقط کند.
ماده 108
در صورتی که فرد محکوم به دلیل شرایط خاص یا بیماریهای غیرقابل درمان قادر به تحمل مجازات نباشد، دادگاه میتواند مجازات را بهطور موقت یا دائم معلق کند.
ماده 109
گذشت شاکی و جبران خسارت میتواند موجب سقوط مجازات شود، بهخصوص در جرایم قابل گذشت که شاکی برای توقف فرآیند قضائی درخواست کند.
ماده 110
در صورت اثبات اینکه مجرم تحت فشار یا تهدید قرار داشته و جرم را در شرایط غیرعادی مرتکب شده، دادگاه میتواند مجازات را سقوط دهد.
ماده 111
اگر جرم مرتکبشده مشمول قانون جدیدی شود که مجازات آن سبکتر است، مجازات قبلی ممکن است سقوط کند و مجازات جدید اعمال گردد.
ماده 112
در صورتی که جرم ارتکابی بعد از گذشت مدت معین (بر اساس مرور زمان) بهطور قانونی غیرقابل تعقیب باشد، مجازات آن نیز سقوط خواهد کرد.
ماده 113
مرگ مجرم یکی از اصلیترین دلایل سقوط مجازات است. در چنین شرایطی، اجرای مجازات متوقف میشود.
ماده 114
در صورتی که پس از صدور حکم، شرایطی پیش آید که موجب شود مجازات دیگر منطقی یا ضروری نباشد، دادگاه میتواند حکم به سقوط آن بدهد.
ماده 115
دادگاه میتواند در موارد خاص، اگر شرایط اصلاحی برای فرد محکوم فراهم شود و وی تغییرات مثبت در شخصیت خود ایجاد کند، حکم به سقوط مجازات بدهد.
ماده 116
اگر مجرم پس از ارتکاب جرم بهطور جدی به جبران خسارت و اصلاح رفتار خود پرداخته و نشان دهد که دیگر تهدیدی برای جامعه نیست، دادگاه میتواند تصمیم به سقوط مجازات بگیرد.
ماده 117
در برخی موارد، بهویژه در جرایم سبک یا نخستین جرایم، دادگاه میتواند مجازات را بهطور مشروط یا موقت معلق کرده و در صورتی که فرد رفتار مناسبی نشان دهد، مجازات را ساقط کند.
ماده 118
مجازاتها ممکن است در صورت بروز شرایط خاص مانند تغییرات در وضعیت اجتماعی فرد مجرم یا پیشرفتهای ویژه در روند اصلاحی وی سقوط کنند.
ماده 119
آثار منفی یا غیرقابل جبران مجازاتها بر فرد یا جامعه ممکن است دلیل دیگری برای سقوط مجازات باشد.
ماده 120
در صورتی که جرم ارتکابی به دلیل شرایط ویژه، از قبیل بیماری یا وضعیت جسمانی خاص، مجرم را از توانایی انجام مجازات محروم کند، دادگاه میتواند مجازات را سقوط دهد.
ماده 121
دادگاهها باید با توجه به شرایط اجتماعی، اقتصادی و فردی مجرم و در نظر گرفتن اصول عدالت، تصمیم بگیرند که آیا مجازات باید سقوط کند یا خیر.